Günay DEMİRBAĞ

İnsan zekasını taklit eden, yüklenilen bilgileri yineleyip, geliştirerek istenilen vazifeleri yerine getiren sistem yapay zekâ olarak isimlendiriliyor. Temel maksadı ise insan yeteneklerine katkıda bulunması olarak nitelendiriliyor. Tüm bunların ışığında yapay zekânın ticari öge olarak görülmesi doğal sürecin bir kesimi olarak karşımıza çıkıyor.

İş dünyası başta olmak üzere hayatın her alanına giren robotlar teknolojik hayatın rutini haline geldiler. Günlük ömür içerisinde depolarda mal tasnif eden, otomobil yıkayan, siparişleri teslim eden, hastalara ilaç dağıtan, fabrikalarda montaj işlerini yapan robotlar bulunuyor. Yapay zekânın tercih edilmesinin en değerli sebepleri olarak gösterilen can ve iş güvenliğinin artması yanı sıra durmaksızın çalışabilme kapasiteleri olması. Yapay zekâ ile yahut yapay zekâ dayanaklı çalışan aygıtlar tercih edilerek işlerin yönetilmesi ve yönlendirilmesinde aktiflikleri daha da artacak

Türkler işlerini robotların alacağını düşünüyor

Günümüzde ise akıcı bir sohbet sürdürebilen, karmaşık bilimsel kavramları açıklayabilen, lisanlar ortasında metin çevirileri ve daha fazlasını da yapabilme potansiyeline sahip insan gibisi metinler üretmek için derin öğrenmeyi kullanan lisan modeli San Francisco’lu OpenAI şirketinin geliştirdiği ChatGPT’ler hayatımızda kıymetli bir yere sahip. Bir sohbet robotu olan ChatGPT, ayrıyeten metni resme dönüştürebiliyor.

Sanat dahil her geçen gün artan yapay zekâ kullanımına uygun ortamların yaratılması birtakım telaşları gerisinden getiriyor. Beşerden ayırt etmesi neredeyse imkânsız olarak sorunları çözebiliyor, kodlama yapabiliyor, kıssalar yazabiliyor. Siber güvenlik ve dijital saklılık şirketi Kaspersky’nin Ortadoğu, Türkiye ve Afrika bölgesindeki çalışanlarına bir anket uyguladı. Bu anket sonucunda, çalışanların şirkette kullanılan robotlara bakış açıları ortaya konuldu.

Çalışanların robotlar ve otomasyon sistemleri konusunda birtakım telaşları bulunuyor. Türkiye’deki çalışanların %55’i işlerini bir robota kaptırmaktan korkuyor ve her dört çalışandan biri (%26) şirketlerinde robotlar yahut otomatik sistemlerle ilgili siber güvenlik olayları duyduğunu bildiriyor. Tüm bu sayısal dataların dışında robotlaşmanın getirdiği sürat ve kolaylıkların farkında olarak birtakım çalışanlar bu gelişmeye olumlu yaklaşıyor.

Yapa zekânın gelişimiyle birtakım meslekler yok olacak

Yapay zekânın iş hayatında etkinleşmesi ile uzmanlar kimi mesleklerin gelecekte yok olacaklarını söylüyorlar. Örneğin muhasebecilik, sekreterlik, emlakçılık, ön ofis işleri birinci akla gelen ileride yerini yapay zekâya bırakacak meslekler.

Bunların yanı sıra birtakım iş kollarının yanına yenileri eklenerek devam edecek; Robotik Mühendisliği, Oyun Geliştirici, Blockchain Geliştirici üzere meslekler gelecekte yerleri koruyacaklar ortasında bulunuyor.

Anketin Türkiye sonuçlarında çalışanların, robotların varlığından rahatsızlık duymayan ve olumlu karşılıklar verenlerin de olduğunu belirten siber güvenlik firması otomasyonun çalışanların sıhhatine büyük yararı olduğunu belirtiyor. Ankete nazaran çalışanların %82’si de robotların kendilerini fizikî olarak zorlayıcı yahut tehlikeli işler yapmaktan kurtardığının altını çiziyor.

%44’ü bunun insan faktöründen kaynaklanan iş kazası mümkünlüğünü azalttığını söylüyor. Bunun yanında çalışanların %51’i robotların üretim süreçlerinde verimliliği artırdığını ve ekonomik yarar sağladığını da belirtiliyor. Ayrıyeten %39’u robotlaşmanın çalışanlara daha ilgi cazibeli ve daha yüksek fiyatlı durumlar için yine eğitim fırsatı sunduğuna inanıyor.

Araba yıkama makinesi bile hacklenebilir

Kaspersky’nin Teknik Uzmanı Brandon Muller mevzuyla alakalı olarak “2017 yılındaki Black Çizgi konferansında araştırmacılar Billy Rios ve Jonathan Butts, otomatik otomobil yıkama makinelerinin nasıl hackleneceğini ve bunun beşerler için ne cins bir tehdit oluşturduğunu gösterdiler.

İnternete bağlanabilen PDQ LaserWash tipi bir otomatik otomobil yıkama sistemi üzerinde çalıştılar ve onu ele geçirmenin bir yolunu buldular. Hatta, yalnızca aracı değil, sürücüyü de tehlikeye atabilecek formda, otomatik kapıyı bir arabaya çarpmanın mümkün olduğunu bile gösterdiler.

Bazı kişi ve kuruluşlar otomasyona karşı temkinli davranıp onu kullanmaktan kaçınırken, öbürleri iş süreçlerini yeni teknolojilerden en fazla faydayı sağlayacak biçimde uyarlıyor. Daha fazla iş dijitalleşmesi kaçınılmaz olduğundan, dünyanın dört bir yanındaki şirketlerin iş gereksinimleri için otomatikleştirilmiş tahlilleri nasıl daha inançlı ve verimli hale getireceklerini keşfetmeleri gerekiyor” dedi.

Siber tehditten nasıl korunulur?

Uzmanlar, endüstriyel bilgisayar sistemlerini tehditlerden korumak için şunları öneriyor:

Olası siber güvenlik sıkıntılarını belirlemek ve ortadan kaldırmak için Operasyonel Teknoloji (OT) sistemlerinin tertipli güvenlik değerlendirmelerinin yapılması.

Etkili zafiyet tahlili idaresi süreci için bir temel olarak daima güvenlik açığı değerlendirmesi ve önceliklendirme oluşturulması.

Şirketin operasyon teknolojileri ağında anahtar bileşenlerin vaktinde güncellenmesi; mümkün olan en kısa müddette güvenlik düzeltmelerini uygulamak için ek tedbirlere başvurmak.

Gelişmiş tehditlerin vaktinde tespiti, araştırılması ve olayların faal bir formda düzeltilmesi için Endüstriyel Uç nokta Tehdit Algılama ve Cevap (EDR) tahlillerinin kullanılması.

Ekiplerinizin olay tedbire, algılama ve karşılık verme hünerlerini geliştirip güçlendirerek yeni ve gelişmiş makus gayeli tekniklere karşı cevap geliştirmek kıymetli. BT güvenlik takımları ve OT işçisi için özel OT güvenlik eğitimi, bu amaca ulaşılmasına yardımcı olacak temel tedbirlerden biridir.

Kaynak: Dünya